Sinds een aantal jaar is er in de EU een discussie over het vermelden van houdbaarheidsdatums. Toen in 2020 de Farm to Fork strategie werd uitgebracht, werd duidelijk dat er op het gebied van etikettering een aantal dingen zullen veranderen. Eén van de struikelpunten is het gebruik van “TGT” en “THT” als houdbaarheidsindicatie. Ook Nederland kondigde aan om de nationale wetgeving aan te passen. Wat is er precies aan de hand en wat gaat er veranderen?
Voedselverspilling
Eén van de belangrijkste focuspunten van de European Green Deal en de Farm to Fork strategie is duurzaamheid. Verschillende subdoelen moeten de EU helpen om duurzamer te worden en voedselverspilling is hier een belangrijke pijler in. Het doel is om in 2030 de voedselverspilling veroorzaakt door de consument en retail terug te brengen met 50%.
Volgens onderzoek in opdracht van de Europese Commissie is de manier waarop houdbaarheidsdatums vermeld wordt verantwoordelijk voor 10% van de voedselverspilling bij de consument[1]. Dit zou volgens consumentenonderzoek komen omdat het verschil tussen “te gebruiken tot” en “ten minste houdbaar tot” niet genoeg begrepen wordt. Dit heeft tot gevolg dat consumenten producten weggooien met een THT-datum, terwijl deze na het verlopen van de houdbaarheidsdatum nog veilig geconsumeerd kunnen worden.
Nederlandse wetgeving
In Nederland reguleert op dit moment Artikel 15 van het Warenwetbesluit Bereiding en Behandeling van Levensmiddelen wanneer een THT en wanneer een TGT vermeld moet worden. Dit artikel was in de basis al 20 jaar hetzelfde: producten waarop een bewaartemperatuur tussen de 0 en 6 graden stond óf producten die een houdbaarheid hadden die korter was dan 5 dagen moesten een TGT-vermelding krijgen. Andere producten kregen een THT.
Afgelopen 23 februari is bekend gemaakt hoe dit warenwetbesluit aangepast gaat worden, deze verandering gaat per 1 juli in. Het doel van de aanpassing op het gebied van houdbaarheidsdatums is om de nationale wetgeving aan te laten sluiten op de Europese wetgeving. De Nederlandse wetgever maakt niet alleen een referentie naar hoe nationale regels overbodig zijn geworden, maar ook naar verwarrende situaties voor de consument. De verwarring voor de consument zit in het feit dat het ene product een THT heeft, terwijl eenzelfde product van een ander merk een TGT heeft. Dit zou bijvoorbeeld het geval zijn wanneer het ene product een houdbaarheid heeft van 4 dagen en het andere product van 5 dagen.
Voorbeelden genoemd in het RDW-verslag zijn: “met name vleeswaren (filet americain, rauwe ham), vis ‘ready-to-eat’ (makreel, zalm), kant-en-klaar maaltijden, voorverpakte salades, voorgesneden fruit, kiemgroente, en voorgesneden/voorverpakte groente die rauw gegeten kan worden (wortels, radijsjes)”. Bovendien is het niet zo dat enkel producten met een bewaartemperatuur tussen 0 en 6 graden en met een houdbaarheid van minder dan 5 dagen onveilig zijn na het verstrijken van de houdbaarheid.
Europese wetgeving
De nationale wetgeving past zich dus aan naar de Europese. Wat staat er dan precies in de Europese wetgeving? Volgens Artikel 24 van de 1169/2011 hoort een product een TGT-vermelding te krijgen wanneer deze vanuit microbiologisch oogpunt zeer bederfelijk zijn en een onmiddellijk gevaar voor de menselijke gezondheid kunnen vormen. De producent bepaald dus zelf of een product een TGT of THT nodig heeft. Het uitgangspunt is dat het product een gevaar op moeten leveren en dat dit gevaar van pathogene bacteriën moet komen. Als gevolg hiervan moeten levensmiddelenproducenten goed kijken wat er na de houdbaarheidsdatum gebeurt: wordt het product (onmiddellijk of na korte tijd) onveilig of treden er kwaliteitsproblemen op? Bij een onveilig product krijgt het product een TGT, bij een kwaliteitsprobleem een THT. Voor producten die voor langere tijd na de houdbaarheidsdatum nog veilig zijn verandert er dus niks. Producten die snel onveilig worden, maar langer houdbaar zijn dan 4 dagen of boven de 6 graden bewaard worden, kunnen nu ook een TGT krijgen. Hierbij draait het dus om de aanwezigheid van pathogene bacteriën. Het is belangrijk om case-by-case te bepalen wat van toepassing is op welk product.
Nieuw voorstel
In Q4 van 2022 wordt een nieuw voorstel verwacht van de Europese Commissie. De afgelopen jaren hebben zij onderzoek gedaan naar hoe de wetgeving aangepast zou moeten worden om voedselverspilling veroorzaakt door houdbaarheidsaanduidingen te voorkomen. Wanneer dit voorstel er is, zal het nog even duren voor dit geïmplementeerd zal worden. We houden op u de hoogte!
Geen wijzigingen zoals deze missen?
Onze Food Law Guide is voor u de oplossing. Check de websitepagina en vraag gratis een proefabonnement aan of neem contact op via info@precon.group.
[1] Europese Commissie, Market Study on Date Marking and Other information provided on Food Labels and Food Waste Prevention Final Report.
